Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh Đắk Nông

Việc lấy ý kiến góp ý của nhân dân đối với công tác lập, điều chỉnh và tổ chức thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được quan tâm, chú trọng bảo đảm tính công khai, minh bạch; các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất sau khi phê duyệt đều được đăng tải trên cổng thông tin điện tử của tỉnh tại địa chỉ https://daknong.gov.vn và trên trang thông tin điện tử của Sở Tài nguyên và Môi trường tại địa chỉ https://stnmt.daknong.gov.vn.

Định kỳ hằng năm, Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu lập danh mục các công trình, dự án báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua trước khi xét duyệt kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện.

Trong quá trình lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã thực hiện rà soát các dự án phải thu hồi hoặc chuyển mục đích. Công tác này đã nâng cao vai trò trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước và bảo đảm quyền lợi của người sử dụng đất trong vùng quy hoạch. Qua đó, trong công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đã kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ sang sử dụng vào mục đích khác.

Thực hiện Luật Quy hoạch và các văn bản khác có liên quan, tỉnh Đắk Nông đã xây dựng hoàn thiện quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và đã tổ chức lấy ý kiến góp ý của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương lân cận và ban hành. Đến nay, Đắk Nông đã tiếp thu, giải trình góp ý dự thảo Quy hoạch tỉnh Đắk Nông của các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương lân cận, đồng thời ban hành Tờ trình số 6181/TTr-UBND ngày 16/10/2023 trình Hội đồng nhân dân tỉnh và được Thông qua tại Nghị quyết số 23/NQ-HĐND ngày 24/10/2023 về việc Thông qua Quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Đối với kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021 - 2025) cấp tỉnh, ngày 16/12/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với đơn vị tư vấn lập kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp tỉnh và các đơn vị có liên quan tổ chức hội thảo lấy ý kiến Dự thảo Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu (2021 - 2025) tỉnh Đắk Nông.

Đến nay, đơn vị tư vấn đang trong quá trình tiếp thu, chỉnh sửa và hoàn thiện hồ. Tuy nhiên, theo quy định tại điểm a Khoản 3 Điều 39 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 Luật có liên quan đến quy hoạch quy định Căn cứ lập kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh bao gồm: “a) Kế hoạch sử dụng đất quốc gia; nội dung phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh”.

Nghị quyết số 23/NQ-HĐND ngày 24/10/2023 Hội đồng nhân dân tỉnh Đắk Nông đã thông qua Quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.

Đến thời điểm hiện nay, Quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nên Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu tỉnh Đắk Nông gia hạn thời gian trình Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu tỉnh Đắk Nông đến khi có quy hoạch tỉnh được phê duyệt, nhằm đảm bảo sự phù hợp, thống nhất, đồng bộ, gắn kết chặt chẽ giữa quy hoạch tỉnh và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ đầu tỉnh Đắk Nông.

Đối với Quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện, căn cứ Thông tư số 01/2021/TT-BTNMT ngày 12/4/2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định kỹ thuật việc lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và Thông tư số 11/2021/TT-BTNMT ngày 06/8/2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định Định mức kinh tế - kỹ thuật lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường đã triển khai, hướng dẫn các huyện, thành phố Gia Nghĩa lập Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện đến năm 2030, Kế hoạch sử dụng đất năm 2023, đồng thời đã tổ chức thẩm định và tham mưu tỉnh Đắk Nông phê duyệt Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 và Kế hoạch sử dụng đất năm 2023 của 8/8 huyện, thành phố Gia Nghĩa.

Việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất được quản lý, kiểm soát chặt chẽ theo quy định của Luật Đất đai, nhất là đối với các dự án có sử dụng đất lúa, đất rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, tạo điều kiện để phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Năm 2022, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu tỉnh Đắk Nông trình Hội đồng nhân dân cùng cấp thông qua Nghị quyết số 64/NQ-HĐND ngày 14/12/2022 thông qua danh mục các dự án cần thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông năm 2023, Nghị Quyết số 65/NQ-HĐND ngày 14/12/2022 về việc cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông năm 2023. Qua đó, góp phần đẩy mạnh công tác quản lý, sử dụng đất, phát triển triển kinh tế - xã hội trên địa bàn được bền vững, hiệu quả.

Cùng với đó, để tăng cường công tác quản lý, kiểm soát chặt chẽ về đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất đai của các tổ chức, cơ sở tôn giáo nhằm phát hiện các hành vi vi phạm của các tổ chức và tránh tình trạng lợi dụng việc hiến đất, tự nguyện trả lại đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân để cho các tổ chức tôn giáo xây dựng trụ sở và làm cơ sở thờ tự trái quy định của pháp luật và không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để tham mưu tỉnh Đắk Nông xử lý.

Đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu tỉnh Đắk Nông ban hành 37 Quyết định liên quan đến lĩnh vực đất đai. Trong đó, thu hồi đất của 17 tổ chức, với diện tích hơn 1.962ha; giao đất cho 9 tổ chức, với diện tích gần 21 ha; cho 8 tổ chức thuê đất, với diện tích gần 11,8 ha; chuyển mục đích sử dụng đất cho 4 tổ chức, với diện tích gần 7,5 ha… Trước khi thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức họp thẩm định hoặc lấy ý kiến góp ý của các sở, ban, ngành trên cơ sở thống nhất của các đơn vị mới tiến hành các bước kế tiếp theo trình tự, thủ tục quy định.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác thực hiện Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của các huyện, thành phố vẫn chưa bảo đảm được tính khả thi so với chỉ tiêu đã được phê duyệt; nhiều chỉ tiêu kế hoạch còn có tỷ lệ thực hiện thấp như chỉ tiêu đất thương mại dịch vụ, đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp, đất phát triển hạ tầng...

Nguyên nhân, do địa phương không thể chủ động nắm bắt được khả năng về vốn của chủ đầu tư, đặc biệt là những dự án có nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách Nhà nước; nhiều công trình, dự án đăng ký thực hiện nhưng do không có vốn, chậm làm thủ tục nên phải chuyển sang thực hiện năm sau, hoặc loại bỏ khi thẩm định kế hoạch sử dụng đất của các huyện, thành phố năm kế tiếp. Ngoài ra, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất vẫn còn chậm so với thời gian quy định, việc thực hiện quy hoạch đạt kết quả chưa cao; trong quá trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch của các ngành, lĩnh vực còn chồng chéo, mâu thuẫn dẫn đến việc thống nhất trong quy hoạch sử dụng đất gặp nhiều khó khăn.

Để khắc phục những tồn tại, khó khăn nêu trên, thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục triển khai thực hiện công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật để phát hiện những điểm bất cập, chồng chéo, không phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên để kịp thời tham mưu cho cơ quan, người có thẩm quyền xử lý kết quả rà soát, nhằm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh trong lĩnh vực đất đai, nước và khoáng sản.

Tham mưu tỉnh Đắk Nông về việc chấn chỉnh công tác lập Quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện nhằm phê duyệt đảm bảo thời gian, nâng cao chất lượng, phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương và tránh chồng chéo với các quy hoạch ngành. Đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số và nâng cao năng lực quản lý nhà nước về đất đai. Tập trung giải quyết cơ bản những hạn chế, khuyết điểm, vướng mắc kéo dài liên quan đến quản lý và sử dụng đất. Chủ động hướng dẫn các đơn vị quản lý, sử dụng đất xây dựng Phương án quản lý, sử dụng những diện tích thu hồi từ các Công ty lâm nghiệp giao về địa phương quản lý và tham mưu tỉnh Đắk Nông phê duyệt theo quy định...

Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông đang tích cực phối hợp với các đơn vị có liên quan tăng cường quản lý chất lượng đất, khắc phục tình trạng thoái hóa, suy giảm chất lượng đất. Kiên quyết thực hiện thu hồi đất đã có kết luận thanh tra vi phạm Luật đất đai, đất đã giao, thuê nhưng quản lý, sử dụng đất không hiệu quả của các công ty nông, lâm nghiệp thu hồi giao về địa phương quản lý và thực hiện giao đất, cho thuê đất theo quy định, phù hợp với điều kiện thực tế trên địa bàn tỉnh.