Cần rà soát mối liên hệ giữa quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia với các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo lập Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Báo cáo về việc tình hình triển khai lập Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, KTS Phạm Thị Nhâm - Phó Viện trưởng phụ trách của Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia (VIUP) cho biết: Ngày 15/12/2022, VIUP đã gửi Dự thảo quy hoạch lấy ý kiến các Bộ, ngành và địa phương lần thứ nhất. Đến nay, đã có 50 văn bản tỉnh, Sở Xây dựng, Sở Quy hoạch, 5 Bộ chuyên ngành và Hội Kiến trúc sư Việt Nam gửi văn bản phản hồi góp ý.

Các ý kiến cơ bản nhất trí với Dự thảo báo cáo và cung cấp thông tin của địa phương để tư vấn cập nhật vào quy hoạch. Các nội dung góp ý tập trung vào một số nhóm vấn đề như cơ sở số liệu hiện trạng để tính toán dự báo; tính phù hợp với các Nghị quyết và Quy hoạch tổng thể quốc gia đã được Quốc hội thông qua; tính phù hợp với các quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh đang triển khai…

KTS Phạm Thị Nhâm - Phó Viện trưởng phụ trách Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia báo cáo tình hình triển khai lập Quy hoạch.

Ngày 07/02/2023, Tổ công tác tiếp tục tổ chức lấy ý kiến các thành viên Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam. Các ý kiến góp ý tập trung vào một số nhóm vấn đề như làm rõ phương pháp tiếp cận lập quy hoạch, luận cứ khoa học và thực tiễn đối với các dự báo phát triển và định hướng hệ thống đô thị - nông thôn; nghiên cứu sâu thêm nội dung nông thôn và hạ tầng kỹ thuật đô thị; cấu trúc lại báo cáo tổng hợp và đề nghị có báo cáo tóm tắt.

Trong quá trình cập nhật thông tin phục vụ công tác đánh giá hiện trạng và Quy hoạch tỉnh, VIUP nhận thấy các số liệu dự báo như dân số, dân số đô thị và dự kiến nâng cấp mở rộng đô thị đến năm 2030 có chênh lệch so với Quy hoạch tổng thể quốc gia. Việc này liên quan đến các chỉ tiêu khống chế trong Quy hoạch đô thị - nông thôn Quốc gia và công tác thẩm định các quy hoạch đô thị, nâng loại đô thị thuộc quản lý của ngành Xây dựng.

Để có cơ sở định hướng Quy hoạch hệ thống đô thị nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, VIUP muốn xin ý kiến chỉ đạo ở 3 nội dung. Một là khống chế chỉ tiêu dân số, dân số đô thị và tỷ lệ đô thị hoá. Hai là khống chế số lượng đô thị nâng loại. Ba là xác định hệ thống trung tâm đô thị.

Đại diện Vụ Quy hoạch – Kiến trúc Bộ Xây dựng đóng góp ý kiến cho dự thảo Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Từ thực trạng nêu trên, Tổ công tác đã đề xuất kế hoạch và các nhiệm vụ trọng tâm cần có sự phối hợp của Bộ Xây dựng để xin ý kiến Ban chỉ đạo. Đối với kế hoạch làm việc với các địa phương, VIUP đề nghị lãnh đạo Bộ Xây dựng và đại diện các Cục, Vụ, Viện làm việc cùng 6 vùng kinh tế xã hội trong tháng 4–5/2023, nhất là các tỉnh có nhiều đô thị nâng loại và vượt quá khả năng nguồn lực đầu tư. Đại diện VIUP cũng bày tỏ cần sự hỗ trợ của các chuyên gia quốc tế để đảm bảo chất lượng quy hoạch.

Đóng góp ý kiến cho việc lập Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, nguyên Cục Phó Cục Phát triển đô thị Đỗ Tú Lan cho rằng cần xem xét lại tiêu chí phân loại, cần có phương pháp trình bày logic hơn và làm rõ nội dung quy hoạch nông thôn, mối liên kết giữa các đô thị.

TS.KTS Trương Văn Quảng - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng không thể khống chế số lượng các đô thị nâng loại vì đây là một quá trình tự nhiên. Ông cũng đề nghị tổng hợp cơ sở dữ liệu các quy hoạch ngành để xây dựng một báo cáo tóm tắt ngắn ngọn.

Toàn cảnh cuộc họp của Ban Chỉ đạo lập Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Viện trưởng Viện Kinh tế Xây dựng Lê Văn Cư kiến nghị Tổ công tác lãm rõ vai trò của quy hoạch lần này, từ đó đưa ra công cụ quản lý rõ ràng; đánh giá quy hoạch hiện có những tồn tại, bất cập nào để làm cơ sở dự báo; xác định chức năng phù hợp với đô thị…

Đại diện Vụ Quy hoạch – Kiến trúc đề nghị bổ sung nội dung quy hoạch nông thôn. Cục Phát triển đô thị nêu vấn đề tổ chức sắp xếp các đơn vị hành chính đô thị, nông thôn và xin ý kiến về tiến độ hoàn thành dự thảo quy hoạch để gửi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Vụ Kế hoạch – Tài chính thì khẳng định: Đây là dự án đầu tư công nên sẽ quản lý theo các quy định về đầu tư công.

Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia đề xuất 3 kịch bản phát triển hệ thống đô thị thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Thay mặt Ban chỉ đạo, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn tổng kết một số nội dung trọng tâm để Tổ công tác nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, thứ nhất, cần làm rõ hơn đối tượng nghiên cứu của quy hoạch, bổ sung nội dung về quy hoạch nông thôn. Thứ hai, bổ sung căn cứ pháp lý và cơ sở lý luận của quy hoạch, hiện tại vẫn nghiêng nhiều về quy hoạch đô thị. Thứ ba, rà soát lại phương pháp nghiên cứu để lập quy hoạch, phải nhận diện được các vấn đề còn tồn tại để sửa chữa và cần phát huy những điểm gì.

Thứ tư, xem xét lại quan điểm phát triển đô thị và nông thôn. Thứ năm, rà soát mối liên hệ giữa quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia với các quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh. Thứ sáu, phân tích rõ hơn lợi ích và hạn chế của 3 kịch bản phát triển để chọn được kịch bản phù hợp nhất.

Từ đó, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đề nghị Tổ công tác phải nêu ra được sự cần thiết của các giải pháp kiểm soát sự phát triển của đô thị. Đơn cử, nếu không kiểm soát thì có lãng phí nguồn lực không, còn nếu kiểm soát thì đô thị loại nào cần kiểm soát, đô thị loại nào nên để phát triển tự nhiên? Giải pháp để phân loại đô thị là gì?.