Chùa Côn Sơn – một trung tâm Phật giáo lớn dưới thời Trần. Ảnh: Cổng TTĐT Hải Dương
Theo chương trình UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt, đô thị Chí Linh (tỉnh Hải Dương) được chia thành 3 khu vực với mục tiêu phát triển tập trung, phù hợp với đặc điểm tự nhiên, cũng như các điều kiện về văn hóa, kinh tế, xã hội.
Khu vực 1 là vùng lõi phát triển du lịch văn hóa sinh thái, nghỉ dưỡng gắn với bảo tồn di sản văn hóa quốc gia đặc biệt có quy mô: 7.510 ha, chiếm tỉ lệ 26,54%. Dân số đến năm 2030 khoảng 80.900 người, đến năm 2040 khoảng 92.500 người.
Chức năng bảo tồn, tôn tạo giá trị văn hóa cấp quốc gia kết hợp phát triển du lịch các trung tâm văn hóa tâm linh lân cận; phát triển các trung tâm dịch vụ du lịch kết hợp khu ở mới sinh thái nghỉ dưỡng. Khu nhà máy nhiệt điện Phả Lại cùng các khu dân cư hiện trạng cải tạo gắn với không gian bảo tồn di tích.
Theo nội dung chương trình, Hải Dương sẽ tổ chức không gian tuân thủ Quy hoạch tổng thể bảo tồn Khu di tích 7 lịch sử - văn hóa Côn Sơn - Kiếp Bạc gắn với phát triển du lịch TP Chí Linh (tỉnh Hải Dương), khoanh vùng bảo tồn và khai thác đặc biệt (vùng I). Đồng thời tôn tạo và khai thác giá trị vùng đệm (vùng II); tạo không gian khai thác văn hóa du lịch gắn kết cảnh quan tự nhiên với khu ở mới thấp tầng dọc trục Quốc lộ 37.
Vùng bảo tồn và khai thác đặc biệt (vùng I) có diện tích 3.568 ha, thuộc địa phận các xã Cộng Hòa, Lê Lợi, Hưng Đạo và Văn An, được quy hoạch thành 2 phân vùng (Vùng bảo tồn đặc biệt: khu du lịch chuyên đề Hồ Côn Sơn, khu dịch vụ tổng hợp trung tâm, khu dân cư xã Lê Lợi, khu nghỉ dưỡng sinh thái Hồ Thanh Long, khu công viên văn hóa, lịch sử Côn Sơn, khu công viên Vạn Trì Kiếp Bạc, khu núi Trán Rồng, Nam Tào, Bắc Đẩu, khu Bắc núi Bắc Đẩu, khu núi Phượng Hoàng).
Đối với khu vực này cần bảo đảm giữ nguyên trạng toàn bộ cấu trúc không gian, các công trình kiến trúc, di vật, địa hình, cảnh quan.
Vùng đệm (vùng II) có diện tích 4.772 ha, là khu vực bao quanh vùng I, thuộc phường Sao Đỏ và các xã Lê Lợi, Bắc An, Hoàng Tân, Cộng Hòa, Chí Minh, Văn An, Cổ Thành Phả Lại và Hưng Đạo. Đây là vùng bao quanh hoặc tiếp giáp với Vùng I để bảo vệ cảnh quan và môi trường - sinh thái cho khu vực, trong vùng này xây dựng các công trình phục vụ việc tôn tạo, khai thác và phát huy giá trị của di tích;
Khu vực 2 là vùng phía Bắc QL 18 Phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với nghỉ dưỡng có quy mô 10.132 ha, chiếm tỉ lệ 35,81%. Dân số đến năm 2030 khoảng 42.500 người, đến năm 2040 khoảng 61.400 người có chức năng là khu du lịch dịch vụ sinh thái nghỉ dưỡng cao cấp gắn với hồ nước và rừng tự nhiên.
Khu vực 3 phát triển đô thị mới, dịch vụ thương mại và công nghiệp công nghệ cao với quy mô 10.650,72 ha, chiếm tỉ lệ 37,65%. Dân số đến năm 2030 khoảng 163.580 người, đến năm 2040 khoảng 247.500 người.