Bộ Xây dựng quyết liệt chuyển đổi số, hướng tới hệ sinh thái số

Bộ Xây dựng đề ra 4 nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai nhằm xây dựng chiến lược chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2027 (ảnh: Tạ Hải).

Xử lý 2,8 triệu hồ sơ trực tuyến, chia sẻ 50 triệu dữ liệu mỗi năm

Phát biểu tại hội nghị, ông Lê Thanh Tùng, Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin - Bộ Xây dựng cho biết, giai đoạn 2021–2025, công tác xây dựng Chính phủ điện tử của ngành tập trung vào hai nhiệm vụ chính là cung cấp dịch vụ công trực tuyến và xây dựng cơ sở dữ liệu.

Trong đó, cung cấp dịch vụ công trực tuyến đã mang lại nhiều kết quả rõ nét với 73% thủ tục hành chính được triển khai trên môi trường mạng, phần lớn là dịch vụ công toàn trình.

Hiện Bộ có bốn hệ thống dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực vận tải và xây dựng, triển khai trên toàn quốc với 28 thủ tục tại các đơn vị thuộc Bộ và 34 tỉnh, thành phố.

Từ năm 2021 đến nay, Bộ đã xử lý khoảng 2,8 triệu hồ sơ, trong đó 80% được thực hiện trực tuyến, đồng thời hoàn thành toàn bộ 6 chỉ tiêu về cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Nhờ đó, Bộ Xây dựng luôn nằm trong nhóm ba bộ, ngành dẫn đầu, đặc biệt vươn lên xếp hạng nhất trong hai năm 2023 và 2024.

Song song với đó, nhiệm vụ xây dựng cơ sở dữ liệu cũng được đẩy mạnh.

Bộ Xây dựng đặt mục tiêu hoàn thiện bốn bộ cơ sở dữ liệu nền tảng dùng chung về kết cấu hạ tầng giao thông, phương tiện, người điều khiển phương tiện và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải, nhằm tạo nền tảng cho việc quản lý, điều hành dựa trên dữ liệu số.

Đến nay, đã có 12 trên 18 cơ sở dữ liệu được hoàn thành và dự kiến toàn bộ sẽ hoàn tất vào năm 2025.

Ông Tùng nhấn mạnh quan điểm “dữ liệu tạo lập đến đâu, dùng đến đó”, đồng thời cho biết Bộ Xây dựng đã hình thành kho dữ liệu tổng hợp, hằng năm chia sẻ khoảng 50 triệu dữ liệu với các bộ, ngành và địa phương.

Ngoài hai nhiệm vụ trọng tâm, Bộ Xây dựng còn ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong nhiều lĩnh vực quản lý chuyên ngành, từ đăng kiểm, hàng hải, đường bộ, quy hoạch đến quản lý nhà ở.

Nổi bật có hệ thống bán vé điện tử trong lĩnh vực đường sắt, thu phí không dừng và giao thông thông minh trong lĩnh vực đường bộ, cũng như hệ thống một cửa quốc gia và giám sát tàu thuyền trong lĩnh vực hàng hải.

Trong triển khai Đề án 06, Bộ cũng tích cực ứng dụng công nghệ sinh trắc học cho hành khách đi tàu bay, đường sắt, đồng thời tích hợp dữ liệu đăng kiểm, giấy phép, nhà ở và thị trường bất động sản với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hiển thị trên ứng dụng VNeID.

Tuy đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, ông Tùng thẳng thắn nhìn nhận quá trình chuyển đổi số của Bộ vẫn còn một số hạn chế.

Việc xây dựng cơ sở dữ liệu chưa gắn kết chặt chẽ với cung cấp dịch vụ công trực tuyến, các hệ thống công nghệ thông tin chưa được triển khai thống nhất, đồng bộ và dùng chung trên phạm vi toàn quốc.

Đặt mục tiêu 90% dịch vụ công không yêu cầu tiếp xúc trực tiếp vào năm 2027

Giám đốc Trung tâm Công nghệ thông tin Lê Thanh Tùng cho biết, việc triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đòi hỏi Bộ Xây dựng phải có những hành động quyết liệt, đảm bảo quá trình chuyển đổi số diễn ra đồng bộ, hiệu quả, đưa Bộ trở thành một trong những đơn vị đi đầu.

Bộ Xây dựng đang xây dựng chiến lược chuyển đổi số và chiến lược dữ liệu giai đoạn 2026 - 2030, định hướng đến năm 2045, với bốn nhóm nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai trong giai đoạn 2025 - 2027.

Trước hết, Bộ phấn đấu đưa toàn bộ hoạt động của các cơ quan, đơn vị lên môi trường số. Trên cơ sở hình thành và chuẩn hóa 29 bộ dữ liệu phục vụ quản lý nhà nước, Bộ sẽ tái cấu trúc quy trình giải quyết thủ tục hành chính, cắt giảm giấy tờ và thành phần hồ sơ phải nộp, thay thế bằng dữ liệu đã có.

Cùng với đó là triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình, cải tiến quy trình nghiệp vụ của toàn bộ 448 thủ tục hành chính, xây dựng hệ thống dịch vụ công trực tuyến phục vụ các đơn vị thuộc Bộ, 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã.

Mục tiêu đến năm 2026, một nửa dịch vụ của ngành Xây dựng sẽ không còn yêu cầu tiếp xúc trực tiếp với người dân, doanh nghiệp; tỷ lệ này sẽ tăng lên 90% vào năm 2027.

Nhiệm vụ thứ hai là hình thành hạ tầng dữ liệu ngành Xây dựng, hướng tới một hệ thống thống nhất và dùng chung trên toàn quốc cho cả hai lĩnh vực xây dựng và giao thông vận tải.

Bộ Xây dựng xác định cần sớm hoàn thành bảy cơ sở dữ liệu nền tảng, bao gồm: quy hoạch, kết cấu hạ tầng, phương tiện, người điều khiển phương tiện, doanh nghiệp, nhà ở và hoạt động xây dựng.

Trên nền tảng đó, Bộ Xây dựng sẽ phát triển cơ chế cung cấp dữ liệu mở, thúc đẩy chia sẻ dữ liệu để doanh nghiệp, tổ chức có thể khai thác, phát triển ứng dụng và dịch vụ giá trị gia tăng, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và cộng đồng.

Nhiệm vụ thứ ba là thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động quản lý xây dựng. Hiện Bộ đang xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ Đề án Chuyển đổi số trong hoạt động xây dựng, quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng.

Đề án này đặt mục tiêu đẩy mạnh chuyển đổi số ở cả ba giai đoạn: thiết kế, thi công và vận hành, bảo trì công trình.

Nhiệm vụ cuối cùng là triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số trong các hoạt động chuyên ngành, hướng tới hình thành hệ sinh thái số của ngành Xây dựng và Giao thông vận tải.

Trong đó, Bộ Xây dựng sẽ tập trung phát triển giao thông thông minh, đô thị thông minh, ứng dụng các công nghệ IoT, AI, Big Data và GIS vào quản lý hạ tầng, điều hành giao thông và cung cấp dịch vụ đô thị.

Đồng thời, Bộ sẽ xây dựng và vận hành các hệ thống cảng biển, cảng thủy, cảng hàng không thông minh, tích hợp công nghệ số nhằm tối ưu hóa vận tải logistics, nâng cao năng lực quản lý và bảo đảm an toàn.

Trên nền tảng đó, ngành Xây dựng và GTVT sẽ dần hình thành hệ sinh thái chuyển đổi số, kết nối Chính phủ - doanh nghiệp - người dân, khuyến khích đổi mới sáng tạo và tạo ra nhiều dịch vụ giá trị gia tăng.