Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Đoàn Văn Việt cho biết, giai đoạn vừa qua, thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, ngành Du lịch đã có những bước phát triển mạnh mẽ, đạt được nhiều thành tựu vượt bậc, đáng ghi nhận. Thông qua các chỉ tiêu về lượng khách, về thu nhập, về tỉ trọng đóng góp GDP, về việc làm, ngành Du lịch đã khẳng định được vai trò trong cơ cấu nền kinh tế quốc gia; đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao dân trí, bảo tồn - phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, bảo vệ môi trường và giữ vững an ninh, quốc phòng.
Thứ trưởng Đoàn Văn Việt phát biểu tại Hội thảo
Thứ trưởng Đoàn Văn Việt nhận định, thời điểm năm 2019, các chỉ tiêu về lượng khách, về tổng thu từ du lịch đã vượt hơn 50% các chỉ tiêu dự báo của quy hoạch năm 2001 đã được phê duyệt đến năm 2020 với các con số cụ thể: đón và phục vụ 18 triệu khách quốc tế, 85 triệu khách nội địa, thu 755.000 tỷ đổng. Hệ thống sản phẩm du lịch đã từng bước được hình thành rõ nét theo các định hướng quy hoạch; hệ thống cơ sở vật chất ngành Du lịch đã được đầu tư phát triển mạnh mẽ ở các đô thị, các trọng điểm du lịch, đặc biệt là các khu vực ven biển; hoạt động du lịch sôi nổi diễn ra quanh năm ở khắp các địa phương cả nước. Hệ thống quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương cũng không ngừng đổi mới, hoàn thiện cùng với sự trưởng thành và lớn mạnh của hệ thống doanh nghiệp du lịch tạo ra sức mạnh tổng thể để thực hiện các quy hoạch phát triển du lịch cũng như các chương trình, kế hoạch, đề án, dự án. Từ đó phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch trên phạm vi cả nước, tạo diện mạo mới cho đất nước, làm tiền đề để Du lịch Việt Nam phát triển trong giai đoạn tiếp theo.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng cho rằng, ngành Du lịch Việt Nam tuy đã có bước phát triển tích cực, nhưng vẫn còn những tồn tại, nhiều hạn chế và bất cập; vẫn gặp nhiều khó khăn, điểm nghẽn mà chưa có giải pháp thỏa đáng; chưa có bước phát triển đột phá để có thể khẳng định thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn. Kết quả phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của đất nước; phát triển nhưng vẫn ẩn chứa nhiều nguy cơ cũng như những yếu tố thiếu bền vững. So sách với một số quốc gia trong khu vực thì cũng còn nhiều điều phải suy nghĩ, để xây dựng các nhiệm vụ quy hoạch trong thời gian sắp tới.
Thứ trưởng nhấn mạnh: “Ngành Du lịch Việt Nam cần thiết phải được định hướng phát triển với tầm nhìn dài hạn để làm cơ sở xây dựng các chương trình, kế hoạch và các chính sách phát triển du lịch phù hợp với yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới. Qua đó, làm nền tảng vững chắc cho các định hướng phát triển du lịch tại các quy hoạch vùng, tỉnh. Trên cơ sở Nghị quyết số 08-NQ/TW của Bộ Chính trị và Chiến lược Phát triển Du lịch Việt Nam đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ, ngành Du lịch cần tập trung triển khai thực hiện quy hoạch trong thời gian sắp tới”. Thứ trưởng cũng đồng thời mong muốn nhận được các ý kiến trao đổi, thảo luận của các chuyên gia, nhà khoa học đại diện cho các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp góp ý những nội dung cơ bản của dự thảo Quy hoạch Hệ thống du lịch Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trên cơ sở đó, Bộ VHTTDL sẽ bổ sung, hoàn thiện những định hướng, giải pháp cơ bản phát triển du lịch trong giai đoạn mới, phù hợp với những định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và Chiến lược phát triển ngành, làm cơ sở pháp lý để triển khai chỉ đạo, quản lý các hoạt động của ngành Du lịch trên cả nước một cách có hiệu quả.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch (TCDL) Hà Văn Siêu cho biết, Tổng cục Du lịch cùng liên danh tư vấn là Viện Quy hoạch Đô thị & Nông thôn quốc gia – Công ty Cổ phần Quy hoạch Hà Nội đã thực hiện khảo sát tại 7 vùng du lịch; tổ chức 8 cuộc họp cả trực tiếp và trực tuyến với các địa phương, chuyên gia nhằm thu thập các thông tin hữu ích cho việc xây dựng bản dự thảo Quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo Phó Tổng cục trưởng Hà Văn Siêu, trong bối cảnh du lịch Việt Nam thế giới phát triển theo một xu hướng mới sau dịch, sẽ có những cơ hội và thách thức đặt ra, các mục tiêu trong chiến lược, quy hoạch cơ cấu lại ngành Du lịch Việt Nam cần cân đối lại những định hướng về không gian, định hướng và giải pháp phát triển. Song song với đó, đảm bảo xây dựng những hợp phần tích hợp các vùng, tiểu vùng Du lịch, quy hoạch tỉnh, du lịch biển… Phó Tổng cục trưởng Hà Văn Siêu khẳng đinh: “Quy hoạch lần này có nhiều điểm mới, nhiều yếu tố mới đi theo xu hướng và bắt nhịp với nhu cầu của du khách, hướng tới phát triển bền vững, chất lượng, có hiệu quả và nâng cao sức cạnh tranh”.
Toàn cảnh hội thảo
Quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đưa ra quan điểm phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, đi vào chiều sâu; phát triển du lịch quốc tế đồng thời với tăng cường khai thác có hiệu quả du lịch nội địa; phát huy tiềm năng lợi thế quốc gia, gắn với chuyển đổi số, tận dụng thành tựu cách mạng công nghiệp 4.0; phát triển bền vững, sáng tạo, gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Mục tiêu đến năm 2025 sẽ phục hồi hoàn toàn ngành du lịch và đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, phát triển theo hướng tăng trưởng xanh đến năm 2030. Quy hoạch cũng định hướng tập trung vào du lịch kết hợp chữa bệnh - chăm sóc sức khỏe, du lịch nông nghiệp - nông thôn và du lịch golf; đẩy mạnh liên kết phát triển sản phẩm du lịch đặc thù về biển đảo, văn hóa, sinh thái và du lịch đô thị. Quy hoạch đồng thời tổ chức không gian phát triển du lịch, phân vùng phát triển du lịch; tập trung ưu tiên phát triển các khu vực du lịch động lực, hệ thống các khu du lịch quốc gia, phát triển nguồn nhân lực du lịch. Cùng với đó là các giải pháp về cơ chế, chính sách; tổ chức quản lý; tổ chức và thực hiện quy hoạch; phối hợp liên ngành, liên địa phương; đầu tư, thị trường, xúc tiến, quảng bá…
Tại Hội thảo, đã có 13 tham luận và ý kiến được phát biểu. Các ý kiến, tham luận đề cập đến việc nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài trong xúc tiến, quảng bá du lịch; chính sách quản lý phát triển du lịch sinh thái; vai trò của chính quyền địa phương cấp tỉnh trong phát triển du lịch; tiêu chí lựa chọn các địa điểm tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia. Các ý kiến bên cạnh chia sẻ kinh nghiệm quy hoạch địa phương cũng đề xuất thêm các điểm vào danh mục khu vực động lực và địa điểm tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia của một số địa phương.
Kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Đoàn Văn Việt đánh giá cao những ý kiến đóng góp trong nhiều lĩnh vực của các chuyên gia, nhà khoa học đại diện các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp. Mục tiêu đặt ra là tháng 10/2022 sẽ cơ bản hoàn thành Quy hoạch; rà soát, xin ý kiến các Bộ, ngành để báo cáo Thủ tướng Chính phủ” - Thứ trưởng khẳng định. Qua ý kiến của các đại biểu, Thứ trưởng cho rằng TCDL và liên danh đơn vị tư vấn cần làm rõ về các mục tiêu phát triển du lịch để đảm bảo vị thế của du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Bên cạnh đó, Thứ trưởng yêu cầu rà soát định hướng không gian của Quy hoạch, trên cơ sở đó có thể tập trung chỉ đạo phát triển những vũng, khu vực động lực, thúc đẩy phát triển du lịch trong thời gian tới. Bổ sung, hoàn thiện các giải pháp một cách thiết thực để tổ chức triển khai thực hiện quy hoạch được khả thi. Đánh giá, làm rõ thực trạng, khó khăn trong thời gian qua, từ đó đặt ra các nhiệm vụ trong quy hoạch mới bám sát nhiêm vụ quy hoạch theo quyết định Thủ tướng Chính phủ.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh nội dung về sản phẩm du lịch cần được quan tâm, trong đó có du lịch văn hóa. “Các vấn đề đô thị du lịch, đô thị văn hóa được đặt ra thế nào trong Quy hoạch? Không phải Luật Du lịch không đề cập thì Quy hoạch không được đề cập! Quy hoạch trong tình hình thực tế, xu hướng phát triển hiện nay, nhiệm vụ đặt ra cho liên danh đơn vị tư vấn là phải giải quyết vấn đề đó. Cùng với sản phẩm mới là những mô hình mới, loại hình mới cần được nghiên cứu sâu hơn, có tính dự báo” – Thứ trưởng chỉ đạo.
Thứ trưởng đặc biệt lưu ý TCDL và liên danh đơn vị tư vấn về các giải pháp; nghiên cứu và đề xuất các giải pháp về gắn kết vùng, các khu vực du lịch động lực; nhiệm vụ quan trọng là chuyển đổi số trong du lịch. Giải pháp đặt ra thế nào nhằm thúc đẩy công tác quản lý nhà nước và nhiều vấn đề khác trong quản lý, phát triển du lịch ở lĩnh vực chuyển đổi số, kinh tế đêm, kinh tế chia sẻ, triển khai khu du lịch quốc gia hiệu quả... Các vấn đề về đánh giá, thống kê, tiêu chí... cần được rà soát, thống nhất mang tính chất một hệ thống của quốc gia, nằm trong TCDL, được đánh giá rõ ràng, cụ thể. Mặt khác, cũng phải đảm bảo an ninh, quốc phòng, chủ quyền quốc gia.