Trận hỏa hoạn tại Thành phố Aubervilliers (Pháp) vào ngày 26/5/2020. (Nguồn: Les Echos)
Theo đó, để làm tường, sàn và trần nhà, các vật liệu được sử dụng phải có khả năng chống cháy thích hợp để làm chậm sự lan rộng của đám cháy.
Một số vật liệu xây dựng có khả năng chống cháy tự nhiên tốt hơn những vật liệu khác. Đó là lý do vì sao các vật liệu chống cháy như gạch, bê-tông, thép chịu lửa, thạch cao chịu lửa thường được sử dụng ở những khu vực có yêu cầu chống cháy cao.
Cùng với đó, vấn đề cách nhiệt cũng rất quan trọng để giảm sự truyền nhiệt qua tường, sàn và trần nhà. Vật liệu cách nhiệt sử dụng trong các tòa nhà phải tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn về phòng cháy, chữa cháy, có khả năng chịu nhiệt, có thể giúp ngăn chặn đám cháy ở một khu vực nhất định.
Theo quy định tại Pháp, để làm tường, sàn và trần nhà, các vật liệu được sử dụng phải có khả năng chống cháy thích hợp để làm chậm sự lan rộng của đám cháy.
Ngoài ra, một số vật liệu phủ như sơn chống cháy, cũng được sử sụng để tăng khả năng chống cháy và chịu nhiệt của bề mặt. Những lớp phủ này phản ứng với nhiệt bằng cách tạo thành một lớp bảo vệ làm chậm lại sự lan rộng của lửa.
Phân vách ngăn cũng là một trong những phương án mà các kiến trúc sư phải tính tới mỗi khi lên kế hoạch thiết kế chung cư. Các tòa nhà thường được thiết kế với các phân vách ngăn có tác dụng ngăn chặn sự cháy lan từ phần này sang phần khác của tòa nhà. Các khoang này luôn được trang bị tường, cửa và sàn chống cháy.
Làm chậm sự lây lan của ngọn lửa hỏa hoạn càng lâu càng tốt là nhiệm vụ của cửa chống cháy. Dù chỉ có khả năng chống cháy trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng cửa chống cháy có thể ngăn lửa lan nhanh để kịp thời sơ tán dân cư.
Các tòa nhà dân cư phải được trang bị hệ thống phát hiện đám cháy, chẳng hạn như máy dò khói, để sớm cảnh báo người dân khi xảy ra hỏa hoạn. Các quy định của Bộ luật Xây dựng và Nhà ở tại Pháp yêu cầu chỉ rõ vị trí và thông số kỹ thuật cho những thiết bị này.
Hỏa hoạn tại một tòa nhà ở quận 13, Paris, Pháp, ngày 15/9/2023. (Nguồn: Liberation)
Mỗi hộ gia đình hoặc các tòa chung cư bắt buộc phải trang bị các phương tiện chữa cháy thích hợp, chẳng hạn như bình chữa cháy, vòi nước chữa cháy và hệ thống chữa cháy tự động, tùy thuộc vào quy mô và mục đích sử dụng.
Các tòa nhà phải được thiết kế để cho phép công tác sơ tán trong các tình huống khẩn cấp diễn ra nhanh chóng và an toàn, từ thiết kế cầu thang, thang máy an toàn cháy nổ, lối thoát hiểm, cũng như kế hoạch sơ tán.
Hiện nay, Tòa thị chính của các quận, thành phố tại Pháp cũng thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn cho người dân trên tinh thần tự nguyện, nhằm nâng cao hiểu biết và khả năng ứng phó của cộng đồng. Sau khi đăng ký, người dân sẽ được học cách phân biệt các loại hỏa hoạn, cũng như phương pháp dập lửa phù hợp với từng loại đám cháy. Bên cạnh đó, người dân cũng được hướng dẫn sử dụng các loại bình cứu hỏa khác nhau và phương pháp sơ cứu cho người gặp nạn.
Theo anh Fred Delanchy sống tại thành phố Courbevoie (ngoại ô Paris), công ty của anh cũng thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn định kỳ cho toàn bộ nhân viên ngay trong giờ hành chính. Cùng với đó, công ty cũng thỉnh thoảng tạo ra các tình huống báo động giả nhằm nâng cao tinh thần cảnh giác, cũng như khả năng ứng phó của nhân viên và người lao động trong tòa nhà. Từ đó, mọi người hoàn toàn có thể dễ dàng ghi nhớ các lối thoát hiểm, cũng như điểm tập kết an toàn khi có thảm họa.
Đặc biệt trong trường hợp hỏa hoạn, các tòa nhà phải có đủ khoảng trống để cho phép các phương tiện cứu hộ tiếp cận can thiệp sâu. Đường vào các tòa nhà phải rộng, thông thoáng và đủ chắc chắn để cho phép xe cứu hỏa và các phương tiện cấp cứu khác tiếp cận hiện trường một cách nhanh chóng và an toàn.
Lính cứu hỏa xử lý đám cháy tại một cơ sở hỗ trợ người khuyết tật tại Wintzenheim (Haut-Rhin), sáng 9/8/2023. (Nguồn: AP)
Cho đến ngày nay, là một trong những quốc gia đi đầu trên thế giới với ngành xây dựng phát triển từ lâu đời, Pháp vẫn còn tồn tại nhiều mô hình nhà tập thể cũ được xây dựng từ xưa. Nhiều căn tập thể trong số đó thậm chí được xây dựng từ những năm 30 của thế kỷ trước, nhưng chất lượng và kết cấu công trình vẫn được bảo đảm để duy trì cuộc sống cho người dân. Khi chuyển đến sinh sống thì người dân chỉ cần phải sửa chữa theo nhu cầu của gia đình, cũng như quy định của thành phố. Do đó, vẫn có một số hạn chế trong việc áp dụng các tiêu chuẩn phòng chống cháy nổ tại khu dân cư.
Chị Mai Vũ, người dân tại thành phố Saint-Maur-des-Fossés (ngoại ô Paris), hiện đang sinh sống trong một căn hộ tập thể cũ. Do được xây dựng từ lâu nên những quy định về phòng chống cháy nổ hiện hành không áp dụng đầy đủ cho khu tập thể nơi chị sinh sống.
Dù có một vị trí sát mặt đường lớn thuận tiện ô-tô đi lại, nhưng người dân trong căn tập thể của chị Mai không hề chủ quan, mà vẫn chủ động trang bị bình chữa cháy tại các góc chiếu nghỉ của cầu thang.
Đặc biệt, trong nhà và các không gian chung, người dân cũng chủ động tự trang bị máy phát hiện khói cháy, hoàn toàn có thể dễ dàng mua được tại các hệ thống siêu thị lớn nhỏ trong toàn thành phố. Máy phát hiện khói với bảo hành từ 1 đến thậm chí 10 năm, rất được ưa chuộng bởi tính dễ dàng tự lắp đặt và sử dụng tại nhà.
Bắt buộc lắp đặt máy báo khói tại nhà riêng kể từ tháng 3/2015. (Nguồn: Le Parisien)
“Nhân viên cửa hàng bán thiết bị phòng chống cháy nổ đã hướng dẫn chúng tôi, thường xuyên kiểm tra khả năng hoạt động của các thiết bị báo khói bằng cách thử dùng giấy lửa. Các thiết bị phát hiện đám cháy tuy nhỏ, nhưng sẽ phát huy công dụng rất lớn trong việc phòng cháy, chữa cháy và sơ tán người dân kịp thời trong tình huống khẩn cấp, giúp cho người dân cảm thấy yên tâm sinh sống hơn trong chính căn nhà của mình”, chị Mai chia sẻ.
Tại Pháp, bãi đỗ xe trong khu dân cư hoặc tại các cơ sở sinh hoạt cộng đồng cũng phải bảo đảm những yêu cầu tương tự: thiết kế thuận tiện cho các phương tiện cứu hộ dễ dàng tiếp cận khi có hỏa hoạn, cầu thang chống cháy, lối thoát hiểm, vật liệu chống cháy, hệ thống phát hiện cháy, hệ thống chữa cháy tự động, trang bị đầy đủ hệ thống chiếu sáng khẩn cấp để có thể sơ tán an toàn trong trường hợp mất điện do hỏa hoạn, biển báo chỉ lối thoát hiểm và đường sơ tán.
Tại các tòa nhà cao tầng hay chung cư, có lối vào dành riêng cho xe cứu hỏa và ở ngay cạnh có trụ nước cứu hỏa và có biển báo cấm đỗ xe.
Chúng tôi có quy định rất cụ thể đối với các khu ở đông người. Tại các tòa nhà cao tầng, công tác kiểm tra thiết bị báo và chống cháy được kiểm tra định kỳ 3-4 tháng/lần. Các lối thoát hiểm cũng như lối vào cho xe chữa cháy được bảo vệ nghiêm ngặt để tránh trường hợp bị cản trở khi xảy ra hỏa hoạn. Đối với những ngõ hay lối ra vào hẹp và nhỏ, chúng tôi có phương tiện đặc biệt để có thể di chuyển ngay cho xe cứu hỏa vào kịp thời.
Ông Francis Bernard, chuyên gia về cháy nổ tại thành phố Joinville-le-Pont, Pháp
Việc lắp đặt khu sạc xe điện trong khu chung cư và cơ sở công ngày càng trở nên phổ biến ở Pháp, do sự phát triển của loại hình phương tiện giao thông này. Trước khi bắt đầu, chủ đầu tư cần phải tiến hành nghiên cứu tính khả thi để xác định nhu cầu sạc xe điện, vị trí tối ưu cho các trạm sạc, lựa chọn các thiết bị đầu cuối phù hợp, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành, đặc biệt là tiêu chuẩn NF C 15-100 thiết lập các quy tắc an toàn điện ở Pháp.
Trong công tác “phòng còn hơn chống” đối với những trận hỏa hoạn, duy trì khả năng vận hành tốt và hiệu quả cho hệ thống an toàn phòng cháy chữa cháy được kiểm tra và bảo trì thường xuyên, nhất là tại những nơi có đông người như trung tâm thương mại, công sở hay chung cư.
Ông Francis Bernard, chuyên gia về cháy nổ tại thành phố Joinville-le-Pont, cho biết: Chúng tôi có quy định rất cụ thể đối với các khu ở đông người. Tại các tòa nhà cao tầng, công tác kiểm tra thiết bị báo và chống cháy được kiểm tra định kỳ 3-4 tháng/lần. Các lối thoát hiểm cũng như lối vào cho xe chữa cháy được bảo vệ nghiêm ngặt để tránh trường hợp bị cản trở khi xảy ra hỏa hoạn. Đối với những ngõ hay lối ra vào hẹp và nhỏ, chúng tôi có phương tiện đặc biệt để có thể di chuyển ngay cho xe cứu hỏa vào kịp thời. Các tình huống cháy nổ thường khó lường, vì vậy ý thức của người dân trong việc trang bị thiết bị phòng chống cháy, tạo mọi điều kiện cho lực lượng chữa cháy rất quan trọng.
Vì vậy, điều quan trọng cần lưu ý là thường xuyên nâng cao nhận thức của người dân về phòng cháy và an toàn cháy nổ nhằm giảm nguy cơ hỏa hoạn ở khu dân cư, nơi làm việc từ việc chủ động lắp đặt các thiết bị báo cháy và chữa cháy. Các đơn vị an toàn cháy nổ phải thường xuyên kiểm tra và nhằm bảo đảm tính hiệu quả của các trang thiết bị an toàn cháy nổ, hướng dẫn người dân ứng phó theo điều kiện ở mỗi nơi cư trú khi xảy ra các tình huống khẩn cấp.