Hà Nội và TPHCM là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt

 TP Hà Nội là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt. Trong ảnh: Một góc TP Hà Nội. Ảnh: Hanoi.gov.vn

Sau đợt sáp nhập, sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025, quy mô địa bàn và dân số nhiều địa phương đã thay đổi căn bản, vượt xa chuẩn phân loại cũ. Do vậy, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 307/2025/NĐ-CP quy định mới về phân loại đơn vị hành chính.

Theo quy định mới, Thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại đặc biệt; các thành phố trực thuộc trung ương còn lại là đơn vị hành chính cấp tỉnh loại I.

Tỉnh được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III.

Xã được phân thành ba loại: loại I, loại II và loại III.

Phường, đặc khu được phân thành bốn loại: loại đặc biệt, loại I, loại II và loại III.

Nghị định quy định phân loại đơn vị hành được thực hiện bằng phương pháp tính điểm. Điểm phân loại đơn vị hành chính là tổng số điểm đạt được của các tiêu chí phân loại đơn vị hành chính tối đa 100 điểm và điểm ưu tiên (nếu có). Điểm của từng tiêu chí được làm tròn đến hai chữ số thập phân.

Tiêu chí phân loại đơn vị hành chính gồm: Tiêu chí về quy mô dân số; tiêu chí về diện tích tự nhiên; tiêu chí về điều kiện phát triển kinh tế - xã hội; tiêu chí đặc thù.

Nghị định nêu rõ, trường hợp tiêu chí đạt ở mức được tính điểm tăng thêm thì điểm tăng thêm được tính theo tỉ lệ phần trăm của mức chênh lệch so với mức được tính điểm tăng thêm của tiêu chí đó.

Phường, đặc khu được phân loại đặc biệt khi có tổng số điểm đạt được từ 90 điểm trở lên (không bao gồm điểm ưu tiên), có quy mô dân số và diện tích tự nhiên lớn, đáp ứng tiêu chí ưu tiên theo quy định.

Đơn vị hành chính được phân loại I khi có tổng số điểm đạt được từ 75 điểm trở lên, trừ trường hợp phường, đặc khu được phân loại đặc biệt.

Đơn vị hành chính được phân loại II khi có tổng số điểm đạt được từ 60 điểm đến dưới 75 điểm.

Đơn vị hành chính đạt dưới 60 điểm thì được phân loại III.

Nghị định quy định rõ tiêu chí phân loại và cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính tỉnh, xã, phường, đặc khu.

Đối với đơn vị hành chính tỉnh, Nghị định quy định về tiêu chí phân loại và cách tính điểm phân loại như sau:

1. Quy mô dân số:

a) Tỉnh từ 2.000.000 người trở xuống được tính 10 điểm; trên 2.000.000 người thì cứ thêm 60.000 người được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tôi đa không quá 25 điểm;

b) Tỉnh miền núi áp dụng mức 75% quy định tại điểm a.

2. Diện tích tự nhiên từ 8.000 km2 trở xuống được tính 10 điểm, trên 8.000 km2 thì cứ thêm 200 km2 được tính thêm 0,5 điểm, nhưng tối đa không quá 25 điểm.

Nghị định nêu rõ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ quyết định công nhận phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh và phường, đặc khu loại đặc biệt.

Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định phân loại đơn vị hành chính cấp xã, trừ trường hợp quy định trên.

Nghị định có hiệu lực từ ngày 27.11.2025.