Tại văn bản này, Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh nêu rõ, việc khảo sát và xây dựng cụm hồ chứa nước thô số 1, với các hạng mục chính dự kiến: Cụm hồ chứa tổng dung tích 10 triệu m3/ngày đêm, diện tích đất sử dụng khoảng 200 ha phù hợp với báo cáo cuối kỳ Điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn 2060 của liên danh tư vấn gồm Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia, Viện Quy hoạch miền Nam, Công ty TNHH Không Gian Xanh và Công ty EnCity. Báo cáo của liên danh trên cho rằng, trong giai đoạn 2020 – 2030, TP. Hồ Chí Minh cần thiết phải xây dựng cụm hồ chứa nước thô số 1 này nhằm đảm bảo nguồn cung nước sạch cho Thành phố.
Cụ thể, liên danh tư vấn đề xuất xây cụm hồ chứa nước thô số 1 nằm tại 2 xã Tân Thạnh Tây và Phú Hòa Đông (huyện Củ Chi). Khu vực bảo vệ của hồ chứa được trồng cây xanh xung quanh với khoảng cách 300m, đáp ứng yêu cầu về bảo vệ điểm lấy nước theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Trên bản đồ, cụm hồ chứa này bao gồm 2 hồ chứa hình chữ nhật có diện tích tương đương nhau và nằm sát với nhau với diện tích đất sử dụng khoảng 200 ha và có thể chứa được 2 triệu m2 nước sạch. Với diện tích này, cụm hồ chứa này gấp khoảng 200 lần sân bóng đá 11 người (mỗi sân diện tích khoảng 10.000 m2 tương tự như sân vận động Thống Nhất.
Theo dự toán, cụm hồ chứa nước thô số 1 sẽ gồm các hạng mục chính: Kênh (hoặc ống) dẫn nước về cụm hồ chứa, cụm hồ chứa với diện tích đất sử dụng khoảng 200 ha, trạm bơm nước thô công suất 1 triệu m3/ngđ, chia làm 2 giai đoạn (mỗi giai đoạn 500.000 m3/ngđ), tuyến ống truyền tải nước thô về hệ thống nhà máy nước Hòa Phú – Tân Hiệp dài khoảng 15 – 20 km. Dự án do Tổng Công ty cấp nước Sài Gòn và Công ty CP hạ tầng nước Sài Gòn thực hiện.
Theo kế hoạch, việc xây dựng cụm hồ chứa số 1 là tiền đề để đến năm 2050 thực hiện kế hoạch hoàn thành các cụm hồ chứa số 2, 3, 4, 5 với tổng dung tích 5 triệu m3, giúp TP. Hồ Chí Minh có nguồn nước dự phòng trong trường hợp khẩn nguy (ô nhiễm nguồn nước thô và nguồn nước ngầm không đáp ứng, xâm nhập mặn do biến đổi khí hậu…).
Được biết, hiện nay, nguồn nước thô của TP. Hồ Chí Minh được khai thác từ thượng nguồn sông Đồng Nai và sông Sài Gòn. Cụ thể, khoảng 96% lượng nước sạch được người dân TP. Hồ Chí Minh dùng từ nguồn sông Đồng Nai và sông Sài Gòn, 4% còn lại là nước ngầm.
Vấn đề an ninh nguồn nước luôn được TP. Hồ Chí Minh tính đến, nhất là trong bối cảnh chất lượng nguồn nước thô hiện nay đang có xu hướng bị ô nhiễm. Đồng thời giải pháp khai thác nước thô hiện nay đang gặp bất lợi do phụ thuộc vào việc kiểm soát chất lượng nước thải của các tỉnh. Đồng thời, TP. Hồ Chí Minh lại là khu vực nằm trong lưu vực hệ thống sông Đồng Nai và sông Sài Gòn với chất lượng nước cũng bị suy giảm ở khu vực trung lưu và hạ lưu. Vì vậy, để tránh nỗi lo thiếu nước khi xảy ra sự cố về an ninh nguồn nước, việc xây dựng các cụm hồ trữ nước là cần thiết, nó sẽ đóng vai trò cung cấp nước ngay cho hàng chục triệu người dân TP. Hồ Chí Minh hiện tại và tương lai.
Bên cạnh giải pháp xây hồ chứa, TP cũng cho biết trong kế hoạch thực hiện chương trình cung cấp nước sạch đến 2025 là sẽ thực hiện di dời điểm khai thác nước thô lên phía thượng lưu.
“Vị trí khai thác nước thô mới cách trạm bơm Hòa Phú hiện hữu khoảng 15-20 km, cách ngã ba sông Thị Tính – sông Sài Gòn khoảng 10-15 km về thượng lưu, điều này sẽ giúp hạn chế tối đa các ảnh hưởng ô nhiễm nước thải sinh hoạt, sản xuất, nông nghiệp từ phía Bình Dương đổ vào sông Thị Tính (sau đó đổ vào sông Sài Gòn)” – báo cáo của Sở Xây dựng nêu rõ.