Thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở Xây dựng đã và đang phối hợp với UBND các huyện, thành phố triển khai rà soát, lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng, quy hoạch xây dựng các khu chức năng trên địa bàn tỉnh nhằm thu hút đầu tư, phát huy tiềm năng, thế mạnh của tỉnh về điều kiện tự nhiên, văn hóa, sản xuất nông nghiệp để phát triển du lịch, phát triển công nghiệp chế biến nông sản, ứng dụng công nghệ cao; rà soát, điều chỉnh theo định kỳ đối với quy hoạch chung đô thị hiện hữu, từ đó thực hiện lập mới, điều chỉnh, bổ sung các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết theo định hướng quy hoạch chung được duyệt, góp phần nâng cao tỷ lệ phủ kín quy hoạch; triển khai lập quy hoạch chung, quy hoạch phân khu đối với các xã gần đạt tiêu chí đô thị loại V làm cơ sở nâng cấp đô thị và rà soát, điều chỉnh, lập quy hoạch chung xây dựng xã đáp ứng yêu cầu chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Thành phố Sơn La tập trung đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị.
Việc hình thành và phát triển hệ thống đô thị trên địa bàn tỉnh Sơn La được thực hiện theo đúng các quy hoạch chung xây dựng, có kế hoạch triển khai thực hiện. Phát triển đô thị đã hình thành mạng lưới đô thị phân bố tương đối đồng đều. Đến thời nay, trên địa bàn tỉnh Sơn La hiện có 12 đơn vị hành chính, trong đó có 11 đô thị, trong đó: 1 đô thị loại II - thành phố Sơn La; 2 đô thị loại IV - thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn và đô thị Mộc Châu, huyện Mộc Châu; 8 đô thị loại V, riêng trên địa bàn huyện Vân Hồ chưa có đô thị được cấp có thẩm quyền công nhận. Tỷ lệ đô thị hóa toàn tỉnh ước thực hiện tới hết năm 2025 đạt khoảng 20,6%. Không gian đô thị được mở rộng, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm theo hướng đồng bộ, đã và đang từng bước cung cấp chất lượng cuộc sống cao cho người dân đô thị. Đô thị hóa và phát triển đô thị trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ngày càng khẳng định vai trò, vị thế của đô thị trong phát triển kinh tế cũng như cải thiện cuộc sống cộng đồng.
Với quan điểm phát triển đô thị thông minh phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội; hướng tới tăng trưởng xanh, phát triển bền vững; khai thác, phát huy các tiềm năng và lợi thế, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực, Sở Xây dựng đã tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững theo Quyết định số 950/QĐ-TTg ngày 01/8/2018 của Thủ tướng Chỉnh phủ; Đề án xây dựng đô thị thông minh tỉnh Sơn La được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 3250/QĐ-UBND ngày 30/12/2019.
Thực hiện nhiệm vụ liên quan tới xây dựng và phát triển huyện Mộc Châu trở thành thị xã vào năm 2025. Sở Xây dựng đã tập trung tổ chức triển khai lập điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2045; thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt Quy hoạch chung đô thị Mộc Châu đến năm 2040, đồ án quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 315/QĐ-UBND ngày 07/2/2024; thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt 06 Quy hoạch phân khu thuộc Quy hoạch chung đô thị Mộc Châu.
Triển khai thực hiện Kết luận số 353-KL/TU ngày 07/9/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát triển thành phố Sơn La theo định hướng đô thị loại I và phát triển xanh, nhanh, bền vững công tác quy hoạch xây dựng được tập trung triển khai và đã hoàn thành nhiều đồ án quy hoạch quan trọng; hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị được đầu tư xây dựng và nâng cấp; nhiều dự án lớn, công trình trọng điểm được đầu tư, đưa vào sử dụng trở thành điểm nhấn về kiến trúc, cảnh quan đô thị, tạo diện mạo mới cho thành phố theo hướng văn minh, hiện đại; nhiều tuyến đường giao thông nội, ngoại thị quan trọng đã và đang được đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp; công tác thu hút đầu tư được quan tâm, triển khai. Văn hóa - xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng; các công trình, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao từng bước đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần của Nhân dân, từng bước nâng cao chất lượng đời sống của người dân trên địa bàn thành phố Sơn La; chú trọng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, khôi phục các phong tục, tập quán tốt đẹp mang đậm bản sắc; thành phố Sơn La được Unesco vinh danh là thành phố học tập toàn cầu. Tập trung xây dựng, quản lý hạ tầng đô thị thông minh, chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, kinh tế số và xã hội số; các mô hình dịch vụ thông minh góp phần nâng cao chất lượng phục vụ hành chính cho người dân, nâng cao mức độ hài lòng của người dân đối với công tác quản lý nhà nước.