Quang cảnh Hội nghị ở các điểm cầu
Tham dự Phiên họp tại điểm cầu Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam có đồng chí Phan Chí Hiếu – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Chủ tịch Viện Hàn lâm, Trưởng BCĐ Chuyển đổi số Viện Hàn lâm; đại diện một số đơn vị thuộc và trực thuộc Viện Hàn lâm cùng sự có mặt của các đồng chí trong Ban lãnh đạo Trung tâm Ứng dụng CNTT – cơ quan Thường trực về Chuyển đổi số của Viện Hàn lâm.
Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, năm 2023, công tác chuyển đổi số của Việt Nam đạt được nhiều kết quả ấn tượng, nhận được sự ghi nhận, đánh giá của nhiều tổ chức quốc tế như: Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới xếp hạng chỉ số Đổi mới sáng tạo của Việt Nam năm 2023 đứng thứ 46, tăng 2 bậc so với năm 2022; Lộ trình chuyển đổi số của Việt Nam liên tiếp duy trì trong nhóm 50 nước dẫn đầu từ năm 2018 đến nay. Liên minh Bưu chính thế giới xếp hạng chỉ số Bưu chính của Việt Nam năm 2023 đạt cấp độ 6/10, tăng 1 cấp độ so với kỳ đánh giá trước đó vào năm 2021, vị trí này đã giúp Việt Nam đứng xếp vị trí thứ 46, có tên trong danh sách nhóm 50 nước dẫn đầu chỉ số bưu chính tính từ năm 2018 đến nay.
Tại Báo cáo của Google tốc độ phát triển kinh tế số Việt Nam cũng được đánh giá là nhanh nhất Đông Nam Á trong 2 năm liên tiếp (2022 đạt 28%, 2023 đạt 19%), cao gấp 3,5 lần tốc độ tăng trưởng GDP. Với kết quả này Bộ Thông tin và Truyền thông ước tính tỷ trọng kinh tế số trong GDP Việt Nam năm 2023 đạt 16,5%. Tốc độ phát triển kinh tế số của Việt Nam vào khoảng 20%/năm, gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP.
Năm 2023 cũng là năm được Bộ Thông tin và Truyền thông lựa chọn năm 2023 là năm đồng hành đưa doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam ra nước ngoài với khoảng hơn1.500 doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam có doanh thu từ thị trường nước ngoài, tăng hơn 7% so với năm 2022. Tổng doanh thu từ thị trường nước ngoài ước đạt 7,5 tỷ USD, tăng 4% so với năm 2022.
Liên quan đến cải cách thủ tục hành chính, tính đến hết năm 2023, các bộ, ngành đã cắt giảm, đơn giản hóa gần 2.500 quy định kinh doanh, đơn giản hóa 528/1.086 thủ tục hành chính liên quan đến công dân. Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu mang lại kết quả cụ thể, giải quyết được các bài toán liên ngành mà trước đây rất khó giải quyết triệt để. Bên cạnh đó, Chương trình chuyển đổi số quốc gia, Chiến lược quốc gia phát triển chính phủ số , kinh tế số và xã hội số đặt ra 62 mục tiêu, trong đó: 18 mục tiêu đã hoàn thành (đạt 29%), 27 mục tiêu có khả năng hoàn thành cao (chiếm 43,5%) và 17 mục tiêu cần phải nỗ lực tập trung mới có thể hoàn thành đúng hạn (chiếm 27,5%). Kế hoạch năm 2023 đặt ra 126 nhiệm vụ, 102 nhiệm vụ đã hoàn thành, đạt tỷ lệ 81%.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Báo cáo cũng nêu rõ những khó khăn, vướng mắc như thể chế số còn chưa đầy đủ, đồng bộ, dẫn đến việc chuyển đổi từ phương thức làm việc truyền thống sang môi trường số chưa được thông suốt và liền mạch; còn nhiều công đoạn vẫn phải xử lý thủ công, nhiều trường hợp còn làm tăng thêm việc, tăng thêm thời gian xử lý khi phải xử lý đồng thời theo cả phương thức truyền thống và điện tử. Nhận thức về dữ liệu số, nền tảng số và năng lực tổ chức triển khai còn chưa đầy đủ; lúng túng trong việc xác định mô hình tổng thể, chức năng, tính năng mô hình kiến trúc, các CSDL quy mô quốc gia, nền tảng số quốc gia, mối quan hệ giữa Trung ương và địa phương; thiếu sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các bộ, ngành và địa phương trong triển khai. Thiếu nguồn nhân lực cho chuyển đổi số…
Năm 2024, bối cảnh kinh tế suy thoái trên quy mô toàn cầu do ảnh hưởng hậu Covid-19 và tình hình địa chính trị giữa các quốc gia đang có nhiều biến động. Các nền kinh tế trên toàn cầu đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Mục tiêu tăng năng suất lao động đặt ra là tốc độ tăng bình quân đạt trên 6,5%. Mặc dù giai đoạn 2011 - 2021, tốc độ tăng năng suất lao động đã có cải thiện (5,3%). Tuy nhiên, năng suất lao động của Việt Nam vẫn ở mức thấp so với khu vực . Việt Nam cần tìm ra không gian mới, động lực phát triển mới để tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động. Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất với Ủy ban quốc gia chủ đề để định hướng các nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 là “Phổ cập hạ tầng số và sáng tạo ứng dụng số để phát triển kinh tế số - Động lực mới cho tăng trưởng kinh tế và năng suất lao động”.
Tại Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, công tác chuyển đổi số đã được thực hiện thông qua các nhiệm vụ: Xây dựng và ban hành Kiến trúc Chính phủ điện tử Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, phiên bản 2.0; Chia sẻ thông tin mã độc của máy chủ (Hệ thống Quản lý văn bản và Cổng thông tin Viện Hàn lâm) và các máy trạm đã được cài phần mềm diệt virus Kaspersky với Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC).
Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số của Viện Hàn lâm ban hành Quyết định số 997/QĐ-BCĐCĐS ngày 17/7/2023 về việc thành lập Tổ Giúp việc Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam ; Xây dựng Kế hoạch Chuyển đổi số Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã được Chủ tịch Viện Hàn lâm ký ban hành theo Quyết định số 1167/QĐ-KHXH ngày 28/8/2023; Xây dựng Kế hoạch hưởng ứng Ngày chuyển đổi số quốc gia và triển khai Ngày Chuyển đổi số Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam do Chủ tịch Viện Hàn lâm ký ban hành tại Quyết định số 1264/QĐ-BCĐCĐS ngày 25/9/2023; Xây dựng Bộ chỉ số Viện Hàn lâm (dự thảo kế hoạch đã sửa đổi lần 3); Triển khai thực hiện các Công văn của Cục An toàn thông tin, C06, Bộ Thông tin và Truyền thông về việc cung cấp các thông tin hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng đảm bảo an toàn thông tin, hạ tầng dữ liệu phục vụ kết nối tới Trung tâm dữ liệu quốc gia phục vụ chuyển đổi số quốc gia; Cử cán bộ chuyên trách tham gia đầy đủ các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng về chuyển đổi số trong 6 tháng đầu năm do Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai, tham lớp bồi dưỡng, tập huấn chuyển đổi số tại Quảng Ninh…
Ngoài ra, việc triển khai các nhiệm vụ tại Nghị quyết 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025 đã thực hiện và đạt được một số kết quả như: Tiếp tục duy trì ổn định kết nối liên thông với trục liên thông văn bản Quốc gia; Xây dựng và ban hành mã định danh điện tử theo Quyết định số 20/2020/QĐ-TTg ngày 22/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ về mã định danh điện tử của các cơ quan, tổ chức phục vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, địa phương; Cải tiến và tối ưu một phần nền tảng máy chủ; Tích cực tuyên truyền trên Cổng thông tin và nhóm Zalo “Chuyển đổi số Viện Hàn lâm”…
Những kết quả nêu trên của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã góp phần cùng các Bộ, Ban, Ngành, địa phương trên cả nước vào thành công chung trong hoạt động của Ủy ban quốc gia về chuyển đổi số năm 2023.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp Nhà nước trong năm 2023. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Văn phòng chính phủ và Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp thu các ý kiến phát biểu tại Hội nghị; Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Ban Chỉ đạo chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương khẩn trương ban hành chương trình, kế hoạch chuyển đổi số năm 2024. Việc xây dựng kế hoạch chuyển đổi số phải rõ người, rõ việc. Các mục tiêu, chỉ tiêu phải định lượng được, dễ triển khai, dễ kiểm tra giám sát, dễ đánh giá. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, kiểm tra, đôn đốc, nghiêm khắc phê bình những cá nhân, đơn vị chưa hoàn thành theo đúng kế hoạch. Đối với các bộ, ngành, địa phương tăng cường nhận thức về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của chuyển đổi số quốc gia; tăng cường nhận thức, vai trò,vị trí của người đứng đầu; đẩy mạnh công tác chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương theo hướng thiết thực, cụ thể, hiệu quả. Đẩy mạnh việc chia sẻ thông tin dữ liệu nhằm phục vụ hoạch định chính sách; đẩy mạnh xây dựng, cập nhật liên thông dữ liệu. Giao Bộ Công an xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, hoàn thành trong năm 2024; xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát việc sử dụng dữ liệu công dân qua khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bảo đảm đúng mục đích, chống lộ lọt dữ liệu. Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu các văn bản liên quan đến công nghệ số, quản lý công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; quy định chi tiết Luật giao dịch điện tử về chữ ký số, Luật viễn thông sửa đổi, vi mạch, bán dẫn; xây dựng cơ chế kiểm tra giám sát đo lường hoạt động của Ủy ban chuyển đổi số quốc gia...