Tạo cơ sở pháp lý cho các địa phương quản lý, phát triển nhà ở xã hội

Ngày 27/11/2023, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Nhà ở với 13 Chương 198 điều (Luật Nhà ở số 27/2023/QH15) và dành 01 chương (Chương VI) quy định về chính sách nhà ở xã hội. Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2025.

Do đó, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Nghị định số 100/2015/NĐ-CP quy định chi tiết về phát triển và quản lý nhà ở xã hội, Nghị định số 49/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP để bảo đảm phù hợp với một số nội dung mới được bổ sung, sửa đổi trong Luật Nhà ở 2023, đồng thời cũng sửa đổi, bổ sung một số nội dung hiện hành để phù hợp với tình hình thực tiễn nhằm tạo cơ sở pháp lý cho địa phương cũng như các tổ chức, cá nhân khi thực hiện việc quản lý, phát triển nhà ở xã hội (Nghị định này sẽ thay thế các Nghị định nêu trên).

Việc ban hành Nghị định về phát triển và quản lý nhà ở xã hội để quy định chi tiết các nội dung được giao trong Luật Luật Nhà ở 2023 là cần thiết, kịp thời khắc phục một số khó khăn, vướng mắc phát sinh trên thực tế cũng như bảo đảm đồng bộ thống nhất với các pháp luật liên quan cũng như đẩy mạnh nguồn cung nhà ở xã hội gắn với việc thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030.

Đồng thời góp phần tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, giúp thị trường phát triển ổn định, lành mạnh hơn, bảo đảm có hiệu lực đồng thời với thời điểm có hiệu lực của Luật Nhà ở theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Dự thảo Nghị định quy định về phát triển và quản lý nhà ở xã hội gồm 05 Chương, 73 Điều, cụ thể như sau:

Chương I. Những quy định chung, gồm có 02 Điều.

Chương II: Về nhà ở xã hội, gồm có 13 Mục, 51 Điều.

Chương III: Về nhà lưu trú công nhân, gồm có 04 Điều.

Chương IV: Về nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, gồm có 02 Mục, 09 Điều.

Chương V: Tổ chức thực hiện, gồm có 07 Điều.

Đề xuất quy định đất để phát triển nhà ở xã hội

Dự thảo Nghị định đề xuất cụ thể về trường hợp phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng nhà ở xã hội như sau:

a - Trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất từ 2 ha trở lên tại các đô thị loại đặc biệt và loại I hoặc từ 5 ha trở lên tại các đô thị loại II và loại III phải dành 20% tổng diện tích đất ở trong các đồ án quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật dành để xây dựng nhà ở xã hội.

b- Trường hợp dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại có ranh giới dự án nằm trên phạm vi ranh giới của 02 đô thị trở lên (trong đó có ít nhất 1 đô thị loại III trở lên) hoặc 02 đơn vị hành chính trở lên (trong đó có ít nhất 1 đơn vị hành chính là đô thị loại III trở lên) thì dự án phải dành quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định tại khoản a nêu trên.

Trường hợp bố trí quỹ đất nhà ở xã hội đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật ở vị trí khác ngoài phạm vi dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại đô thị đó:

Đối với trường hợp thuộc diện phải bố trí quỹ đất 20% để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định tại Điều 3 Nghị định này nhưng chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại có quỹ đất khác đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngoài phạm vi dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đó trong cùng đô thị nơi có dự án đó thì chủ đầu tư đề xuất, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, chấp thuận bố trí quỹ đất này để thay thế quỹ đất 20% của dự án.

Trường hợp dự án được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận bố trí quỹ đất nhà ở xã hội đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật ở vị trí khác ngoài phạm vi dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại đó thì chủ đầu tư dự án có trách nhiệm:

Xác định rõ vị trí, diện tích đất bố trí thay thế tại địa điểm khác trong cùng phạm vi đô thị nơi có dự án đó (theo đơn vị hành chính cấp huyện) để xây dựng nhà ở xã hội.

Điều chỉnh quy hoạch đối với quỹ đất 20% dành để xây dựng nhà ở xã hội tại dự án theo quy định của pháp luật quy hoạch, pháp luật đất đai và pháp luật có liên quan (nếu có).

Thực hiện việc giao đất, cho thuê đất để làm nhà ở xã hội theo quy định.