Đường thôn Thác Nóng, xã Sơn Nam (Sơn Dương) trải nhựa đạt tiêu chí đô thị loại V (Ảnh: Trang Tâm).
UBND tỉnh Tuyên Quang ban hành Quyết định số 517/QĐ- UBND về việc phê duyệt Quy hoạch chung Đô thị mới Sơn Nam, huyện Sơn Dương với tổng diện tích tự nhiên 2.025,6ha. Đây là đô thị loại V trực thuộc tỉnh Tuyên Quang, được xác định là đô thị công nghiệp, thương mại và dịch vụ.
Theo quy hoạch, quy mô dân số của đô thị Sơn Nam đến năm 2025 có dân số khu vực nghiên cứu khoảng 10.500 người, trong đó dân số khu vực trung tâm đô thị khoảng 4.000 người. Đến năm 2030, dân số khu vực khoảng 13.000 người, trong đó dân số khu vực trung tâm đô thị khoảng 5.000 người và đến năm 2040 có dân số khu vực khoảng 21.000 người, trong đó khu vực trung tâm đô thị khoảng 10.000 người.
Quy mô đất đai xây dựng đô thị đến năm 2030 là 295,45ha, chiếm 14,59% tổng diện tích đất. Trong đó, đất dân dụng 133,64ha và đất ngoài dân dụng 161,81ha; đất khác là 1.730,15ha. Đến năm 2040, đất xây dựng đô thị là 504,09ha, chiếm 24,89% tổng diện tích đất và đất khác 1.521,51ha.
Các chỉ tiêu sử dụng đất dân dụng được bố trí theo quy mô đô thị loại V. Theo đó, đất đơn vị ở 45 – 55m2/người; đất công trình công cộng dịch vụ đô thị 3-5 m2/người; đất giao thông đô thị 15-20 m2/người…
Đô thị Sơn Nam được phát triển theo mô hình “Trọng tâm theo tuyến”, phát triển trên nền tảng 2 hành lang động lực và 2 trọng tâm. Hành lang động lực Đông Tây, khai thác lợi thế kết nối của các trục giao thông chính (QL2D, tuyến nối QL2D với tuyến tránh QL2C). Hành lang động lực Bắc Nam: Khai thác trục giao thông tuyến tránh QL2C và QL2C kết nối Sơn Nam với thành phố Tuyên Quang về phía Bắc và với tỉnh Vĩnh Phúc về phía Nam.
Trên cơ sở 2 hành lang, hình thành và phát triển 2 trọng tâm gồm: Trọng tâm khu đô thị hành chính, thương mại, công nghiệp, dịch vụ phức hợp - khu đô thị mới Sơn Nam. Trọng tâm đô thị công nghiệp, dịch vụ, du lịch.
Theo quy hoạch, Sơn Nam thực giữ lại các khu dân cư hiện hữu, thực hiện cải tạo, nâng cấp, sửa chữa. Đối với định hướng phân khu các khu vực phát triển được quy hoạch thành 2 phân khu chức năng với tính chất, chức năng, quy mô phát triển khác nhau, nhằm tối ưu hóa các điều kiện phát triển. Phân khu phía Bắc là khu đô thị mới khu vực cửa ngõ phía Bắc của đô thị Sơn Nam với hệ thống các trung tâm đô thị trên cơ sở phát triển mới các trung tâm hành chính, văn hóa, thể thao, nâng cấp cải tạo các trung tâm giáo dục, y tế hiện hữu. Bố trí khu vực quy hoạch mới các công trình hành chính, văn hóa, thể thao kết hợp với hệ thống cây xanh, quảng trường đảm bảo phục vụ các hoạt động hành chính công và phục vụ nhu cầu văn hóa, thể thao của cộng đồng dân cư. Giữ nguyên vị trí các công trình y tế, giáo dục hiện hữu chỉ nâng cấp, cải tạo, mở rộng và chỉnh trang. Các khu dân cư hiện hữu sẽ được giữ lại để cải tạo chỉnh trang, nâng cấp hạ tầng, ưu tiên ô đất trống xen kẽ để trồng cây xanh, tạo vườn hoa, sân chơi… Phát triển các khu ở mới với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ; trong đó chủ yếu nhà ở mật độ thấp như: Nhà vườn, biệt thự… Tại các trục đường chính ưu tiên xây dựng nhà liền kề kết hợp dịch vụ thương mại (nhà ở dạng shophouse). Phát triển khu du lịch dịch vụ kết hợp với cảnh quan hồ Khoan Lư, tạo động lực thu hút đầu tư xây dựng và thúc đẩy phát triển kinh tế cho khu vực. Hình thành và phát triển Cụm công nghiệp Ninh Lai - Thiện Kế, thu hút đầu tư và lực lượng lao động đến sinh sống và làm việc tại địa phương, góp phần thúc đẩy các hoạt động thương mại dịch vụ du lịch.
Phân khu phía Nam thực hiện giữ nguyên, cải tạo nâng cấp và chỉnh trang các công trình giáo dục, chợ hiện hữu trong khu vực, đảm bảo chất lượng phục vụ nhu cầu dân cư. Phát triển các khu ở mới với hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ; trong đó chủ yếu nhà ở mật độ thấp như: nhà vườn, biệt thự… Tại các trục đường chính ưu tiên xây dựng nhà liền kề kết hợp dịch vụ thương mại (nhà ở dạng shophouse). Phát triển khu du lịch dịch vụ kết hợp với cảnh quan sông Phó Đáy, tạo động lực thu hút đầu tư xây dựng và thúc đẩy phát triển kinh tế cho khu vực. Phát triển Cụm công nghiệp Sơn Nam quy mô 50ha (trên cơ sở điều chỉnh KCN Sơn Nam), tạo tiền đề thu hút đầu tư và tạo việc làm cho lực lượng lao động tại địa phương cũng như thu hút lao động từ nơi khác; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Đồng thời các hạng mục hạ tầng kỹ thuật về giao thông, cấp thoát nước, điện, xử lý môi trường được đầu tư xây dựng theo từng khu vực phát triển. Các trục không gian chính đô thị hình thành trên cơ sở các trục đường chính kết nối các chức năng quan trọng cho đô thị. Các công trình điểm nhấn kiến trúc đô thị được ưu tiên bố trí tại các trục đường chính đô thị và các nút giao lớn, cần thiết kế công trình đẹp có đặc trưng riêng, mang tính biểu tượng và hài hòa với cảnh quan và công trình lân cận; tạo sự tương phản về màu sắc, hình khối và các đặc trưng khác cho các công trình; kích thước và hình khối phải phù hợp với các công trình xung quanh và quy mô tuyến phố….